Czarny Proch - Kalkulacje

Wstęp

Nieco praktycznych danych i wiadomości o balistyce cz. p.

100 gn	6,5 g
60 gn	~ 4 g
1 g	15 gn
1"	25,4 mm
1 cm	0.394"
1 dram (avdp)	1,7718 g

Naważka prochu FF

Stara "myśliwska" regułka. Można użyć jako orientacyjny punkt wyjścia. Optymalna naważka dla danego kalibru i długości lufy - 11.5 grana prochu frakcji FF na jeden cal sześcienny lufy. Więcej prochu nie zdąży się spalić nim pocisk opuści lufę, mniej zaś nie rozpędzi pocisku do największej możliwej do uzyskania prędkości dla danej długości lufy.

63.19

Obliczanie naważki w funkcji kalibru i długości lufy

Długość lufy [in]

56789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748 Kaliber [setne cala] 32 36 40 45 50 54 58 62 69 75

Naważka prochu o granulacji FF dla lufy kalibru ." o długości " powinna wynosić około  granów (g).

Kalkulacje

Kule ołowiane, ich właściwości

Lp.	Średn. [cale]	Średn. metr.	Masa [gr]	Masa [g]	Wagomiar	Wsp. balistyczny	Uwagi
1	.321	8,2	50	3,2	141	0.0453	Rewolwer cal .32
2	.375	9,5	79	5,1	88	0.053	Rewolwer cal .36
3	.380	9,7	82	5,3	85	0.0537	Rewolwer cal .36
4	.440	11,2	128	8,3	55	0.0621	Cal .45
5	.445	11,3	132	8,6	53	0.0628	Cal .45
6	.451	11,5	138	8,9	51	0.0637	Rewolwer cal .44
7	.454	11,5	141	9,1	50	0.0641	Rewolwer cal .44
8	.490	12,4	177	11,5	40	0.0692	Cal .50
9	.495	12,6	182	11,8	38	0.0699	Cal .50
10	.530	13,5	224	14,5	31	0.0748	Cal .54
11	.535	13,6	230	14,9	30	0.0756	Cal .54
12	.570	14,5	278	18,0	25	0.0805	Cal .58
13	.610	15,5	341	22,1	21	0.0861	Cal .625, Baker
14	.680	17,3	472	30,6	15	0.096	Cal .69
15	.730	18,5	585	37,9	12	0.1031	Cal .75
16	1	25,4	1503	97,4	5	0.1412

Kalibry calowe przetłumaczone na "nasze"

Lp.	Średn. [cale]	Średn. metr.	Uwagi	Wagomiar
1	.321	8,15	Rewolwer cal .32	141
2	.375	9,53	Rewolwer cal .36	88
3	.380	9,65	Rewolwer cal .36	85
4	.40	10,16		73
5	.408	10,36	Cal .40	69
6	.409	10,39	Cal .40	68
7	.410	10,41	Cal .40	68
8	.440	11,18	Cal .44	55
9	.445	11,30	Cal .44	53
10	.446	11,33	44-77 Sharps, Remington	53
11	.45	11,43	PH Whitworth, Enfield Volunteer	51
12	.451	11,46	Rewolwer cal .44	51
13	.454	11,53	Rewolwer cal .44	50
14	.456	11,58		49
15	.457	11,61		49
16	.458	11,63		48
17	.459	11,66		48
18	.490	12,45	Cal .50	40
19	.495	12,57	Cal .50	38
20	.512	13,00		35
21	.515	13,08	56-50 Spencer Centerfire	34
22	.516	13,11		34
23	.530	13,46	Cal .54	31
24	.535	13,59	Cal .54	30
25	.570	14,48	Cal .58	25
26	.575	14,61		25
27	.577	14,66		24
28	.58	14,73	Nominalny .58	24
29	.610	15,49	Cal .625, Baker	21
30	.680	17,27	Cal .69	15
31	.688	17,48		14
32	.690	17,53		14
33	.730	18,54	Cal .75	12
34	1	25,40		5

Wagomiarowa geneza najpopulrniejszych kalibrów - (ang. bore - bore size)

Lp.	Bore (wagomiar)	Caliber [in]	Średn. [mm]	Uwagi
1	0.083333	3.823	97.11	12-funtówka
2	0.166666	3.034	77.08	6-funtówka
3	0.25	2.651	67.33	czterofuntówka (franc. gównie)
4	0.333333	2.408	61.17	trójfuntówka
5	0.5	2.104	53.44	dwufuntóka
6	1	1.67	42.42	jednofuntówka
7	5	0.977	24.81
8	8	0.835	21.21
9	10	0.775	19.69
10	11	0.751	19.07	Brown Bess
11	12	0.729	18.53	Najpopularniejszy kaliber broni śrutowej
12	14	0.693	17.6	Strzelby śrutowe; ~ Le Fusil Modele 1777 (7 lignes 10 points)
13	15	0.677	17.2
14	16	0.663	16.83
15	18	0.637	16.18	Sztucer kozienicki miał 16,4 mm
16	19	0.626	15.9
17	20	0.615	15.63
18	24	0.579	14.7	Cal .58 Enfield gauge
19	25	0.571	14.51	Cal. .577 Enfield gauge mark
20	28	0.55	13.97
21	30	0.537	13.65	Cal .54
22	32	0.526	13.36
23	36	0.506	12.85
24	40	0.488	12.4
25	50	0.453	11.51	Stąd pochodzi ".45 - czterdziestkapiątka"
26	52	0.447	11.36	British .451 proof gauge
27	60	0.427	10.83
28	70	0.405	10.29
29	80	0.388	9.84
30	90	0.373	9.46
31	100	0.36	9.14	Czy już jasne skąd kaliber .36? :-)
32	120	0.339	8.6	Cal .34
33	128	0.331	8.42
34	144	0.319	8.09
35	150	0.314	7.98	Cal .31
36	160	0.308	7.81
37	200	0.286	7.25	Cal .28

Jeśli masa ołowianej kuli o średnicy 0.49 cala wynosi 176.8 granów to jej współczynnik balistyczny wynosi 0.069 a wagomiar to 39.6.

Średnica kuli o wagomiarze 20 wynosi: 0.69 cala

Greenhill formula

Obliczanie minimalnego skoku gwintu lufy

Kaliber: 32 36 40 45 50 54 58 62 69 75
Długość pocisku [mm]:

Skok lufy kalibru dla pocisku o wybranej o długości mm (0 cala) powinien wynosić około jeden zwój na:
0  cali ( mm) .

Śrut. Formułka Journee

Zasięg maksymalny śrutu wyrażony w jardach wynosi w przybliżeniu 2200 razy średnicę śrutu wyrażoną w calach.

Popularne rozmiary śrutu:

• 71 .095" (2.41 mm) - 209 yd
• B .170" (4.32 mm) - 374 yd
• BB .177" (4.57 mm) - 390 yd
• BBB .190" (4.83 mm) - 418 yd

Skróty balistyczne

Niestety, system calowy wciąż musi być używany jako, że większość danych i materiałów pochodzi ze wstecznego pod względem miar kraju ;-).

Masa (m) kuli ołowianej o średnicy D:
m [gran] = 1502.6 x D³

Współczynnik balistyczny kuli o masie (m) wyrażonej w granach
BC = m / (10640 x D²)

Przeliczniki

1 gran (ang. grain) = 0.0648g

32

Grany (grains)	Gramy (SI)
5	0.32
6	0.39
7	0.45
8	0.52
9	0.58
10	0.65
11	0.71
12	0.78
13	0.84
14	0.91
15	0.97
16	1.04
17	1.10
18	1.17
19	1.23
20	1.30
21	1.36
22	1.43
23	1.49
24	1.56
25	1.62
26	1.68
27	1.75
28	1.81
29	1.88
30	1.94
31	2.01
32	2.07
33	2.14
34	2.20
35	2.27
36	2.33
37	2.40
38	2.46
39	2.53
40	2.59
41	2.66
42	2.72
43	2.79
44	2.85
45	2.92
46	2.98
47	3.05
48	3.11
49	3.18
50	3.24
51	3.30
52	3.37
53	3.43
54	3.50
55	3.56
56	3.63
57	3.69
58	3.76
59	3.82
60	3.89
61	3.95
62	4.02
63	4.08
64	4.15
65	4.21
66	4.28
67	4.34
68	4.41
69	4.47
70	4.54
71	4.60
72	4.67
73	4.73
74	4.80
75	4.86
76	4.92
77	4.99
78	5.05
79	5.12
80	5.18
81	5.25
82	5.31
83	5.38
84	5.44
85	5.51
86	5.57
87	5.64
88	5.70
89	5.77
90	5.83
91	5.90
92	5.96
93	6.03
94	6.09
95	6.16
96	6.22
97	6.29
98	6.35
99	6.42
100	6.48
120	7,78
300	19,44
400	25,92
450	29,16
493	32,00
500	32,40
600	38,88

Gramy (SI)	Grany (grains)
1	15.43
2	30.86
3	46.30
4	61.73
5	77.16
6	92.59
7	108.02
8	123.46
9	138.89
10	154.32
11	169.75
12	185.18
13	200.62
14	216.05
15	231.48
16	246.91
17	262.34
18	277.78
19	293.21
20	308.64
21	324.07
22	339.50
23	354.94
24	370.37
25	385.80
26	401.23
27	416.66
28	432.10
29	447.53
30	462.96
31	478.39
32	493.82
33	509.26
34	524.69
35	540.12
36	555.55
37	570.98
38	586.42
39	601.85
40	617.28
41	632.71
42	648.14
43	663.58
44	679.01
45	694.44
46	709.87
47	725.30
48	740.74
49	756.17
50	771.60
51	787.03
52	802.46
53	817.90
54	833.33
55	848.76
56	864.19
57	879.62
58	895.06
59	910.49
60	925.92
61	941.35
62	956.78
63	972.22
64	987.65
65	1003.08
66	1018.51
67	1033.94
68	1049.38
69	1064.81
70	1080.24
71	1095.67
72	1111.10
73	1126.54
74	1141.97
75	1157.40
76	1172.83
77	1188.26
78	1203.70
79	1219.13
80	1234.56
81	1249.99
82	1265.42
83	1280.86
84	1296.29
85	1311.72
86	1327.15
87	1342.58
88	1358.02
89	1373.45
90	1388.88
91	1404.31
92	1419.74
93	1435.18
94	1450.61
95	1466.04
96	1481.47
97	1496.90
98	1512.34
99	1527.77
100	1543.20

Ułamki cala na metryczne

1/8 cala	mm
1	3.18
2	6.35
3	9.53
4	12.70
5	15.88
6	19.05
7	22.23
8	25.40

1/16 cala	mm
1	1.59
2	3.18
3	4.76
4	6.35
5	7.94
6	9.53
7	11.11
8	12.70
9	14.29
10	15.88
11	17.46
12	19.05
13	20.64
14	22.23
15	23.81
16	25.40

1/32 cala	mm
1	0.79
2	1.59
3	2.38
4	3.18
5	3.97
6	4.76
7	5.56
8	6.35
9	7.14
10	7.94
11	8.73
12	9.53
13	10.32
14	11.11
15	11.91
16	12.70
17	13.49
18	14.29
19	15.08
20	15.88
21	16.67
22	17.46
23	18.26
24	19.05
25	19.84
26	20.64
27	21.43
28	22.23
29	23.02
30	23.81
31	24.61
32	25.40

1/64 cala	mm
1	0.40
2	0.79
3	1.19
4	1.59
5	1.98
6	2.38
7	2.78
8	3.18
9	3.57
10	3.97
11	4.37
12	4.76
13	5.16
14	5.56
15	5.95
16	6.35
17	6.75
18	7.14
19	7.54
20	7.94
21	8.33
22	8.73
23	9.13
24	9.53
25	9.92
26	10.32
27	10.72
28	11.11
29	11.51
30	11.91
31	12.30
32	12.70
33	13.10
34	13.49
35	13.89
36	14.29
37	14.68
38	15.08
39	15.48
40	15.88
41	16.27
42	16.67
43	17.07
44	17.46
45	17.86
46	18.26
47	18.65
48	19.05
49	19.45
50	19.84
51	20.24
52	20.64
53	21.03
54	21.43
55	21.83
56	22.23
57	22.62
58	23.02
59	23.42
60	23.81
61	24.21
62	24.61
63	25.00
64	25.40